Την Τετάρτη 28 Οκτωβρίου, συναντηθήκαμε στο Κύτταρο φίλοι και άγνωστοι μεταξύ μας για να πούμε «ένα τραγούδι για τους πρόσφυγες». Η αλήθεια είναι ότι τα τραγούδια ήταν περισσότερα από ένα και το καθένα είχε το δικό του λόγο να ακουστεί σε αυτή τη συναυλία. Μια συναυλία με τόσους αξιόλογους καλλιτέχνες και γεμάτη από μουσικές και στίχους που ήρθαν να φωτίσουν τη ψυχή μας πολλάκις μέχρι το πέρας της βραδιάς.

Το σχεδόν δίωρο πρόγραμμα άνοιξε με τη Joanna Drigo, η οποία συντροφιά με την κιθάρα της ερμήνευσε εκπληκτικά το "I faught the law" για να κλείσει τον κύκλο των τριών τραγουδιών που είχε ο κάθε καλλιτέχνης με «Το παράπονο του ξενιτεμένου ( Σαν απόκληρος γυρίζω )» σε στίχους και μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη. Η σκυτάλη πέρασε στον Γιώργο Καραδήμο, που είπε: «Το ότι είστε εδώ σημαίνει ότι δεν έχετε συνηθίσει αυτό το αίσχος που συμβαίνει» για να συνεχίσει με την είδηση για ακόμη ένα πλοιάριο με μετανάστες που αναποδογύρισε στο Αιγαίο και έπειτα να το πιάσει από εκεί που το άφησε η Joanna με τα «παραπονεμένα λόγια» σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου και μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου.

Για τη συνέχεια, τη σκηνή κατέλαβε η Νατάσσα Μποφίλιου, που αν και άρρωστη, δε θα μπορούσε να λείπει από αυτή την τόσο σημαντική πρωτοβουλία. Η Νατάσσα, συντροφιά με τον Πάνο Χατζηδημητρίου στο πιάνο, μας χάρισε με τη μοναδική ερμηνεία της το «Κοίτα εγώ» και το «Μιλώ για τα παιδιά μου» το οποίο έχει ερμηνεύσει πρώτη η Βίκυ Μοσχολιού και ανήκει στον δίσκο «μετανάστες», που κυκλοφόρησε το 1974 σε μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου και στίχους του Γιώργου Σκούρτη. «Το σπίτι μας καίγεται... όλη η γη κάτω από μία στέγη», έτσι προλόγισε το δικό του κομμάτι ο Ηλίας Βαμβακούσης, ο οποίος μας ξεσήκωσε με τα τραγούδια-διασκευές, συνοδεία της κιθάρας του και του εξαιρετικού βιολινίστα Κώατα Λώλου, για να κλείσει με το «έχω ένα σκύλο και μία γάτα» απ' όπου κρατήσαμε τους στίχους: «Κι αφού δεν είχαμε καμιά πατρίδα, πατρίδα μας θα είναι όλη η γη».

Το χειροκρότημα με το οποίο το κοινό υποδεχόταν και αποχαιρετούσε τον κάθε καλλιτέχνη, προλόγισε και την εμφάνιση της Μαριέττας Φαφούτη, η οποία πήρε τη θέση της στα πλήκτρα και αποπνέοντας μία θετική αύρα, μας ταξίδεψε με τη γλυκύτατη φωνή της ενώ ο χώρος γέμισε όμορφα συναισθήματα. Αυτή την πιο ονειρική ατμόσφαιρα ήρθε να προσγειώσει με το δικό του μοναδικό τρόπο ο Σπύρος Γραμμένος. Αφού έκανε τα δικά του επί σκηνής και αφού πραγματοποίησε και μια βιντεοκλήση στη μαμά του, είπε λίγα «αμνησιακά», όπως τα χαρακτήρισε, τραγουδάκια, ένα εκ των οποίων αποτελεί μία καινούρια δημιουργία που, όπως είπε, έπρεπε να ακουστεί για να φύγει από τον ίδιο. Έτσι, πέρασαν σε μας στίχοι όπως οι παρακάτω: «Τι με κοιτάς, δε με γνωρίζεις; Εγώ που πνίγηκα νύχτα στο Αιγαίο [...] που όσο ζούσα δεν τα χάρηκα τα χάδια». Το μέρος «Γραμμένος» της συναυλίας έκλεισε με έναν «ανθρωπάκο» για να ανέβει στην σκηνή ο φοβερός Φοίβος Δεληβοριάς και να μας πει για «τον σκύλο στο Κολωνάκι», την «υβρεοπομπή» και να θέσει μία απορία του μέσα από το ακυκλοφόρητο ακόμα τραγούδι του: «Πες μου αλήθεια αν το μέρος αυτό υπήρξε ή εγώ το φαντάστηκα. Κάποιοι λένε ότι η μνήμη είναι απάτη και εγώ μέσα της πιάστηκα». Πριν αποχωρήσει από τη σκηνή, ο Δεληβοριάς μας χάρισε μία δυνατή στιγμή με «τ' αστέρι του βοριά» σε μουσική Μάνου Χατζηδάκι και στίχους Νίκου Γκάτσου.

Η αντίστροφη μέτρηση για αυτή τη συναυλία είχε ήδη ξεκινήσει. Σειρά είχε ο Στάθης Δρογώσης που μας μίλησε μέσα από τραγούδια του για τον γνωστό σε πολλούς «Κανέλλο» και για την «όμορφη ζωή» καθώς «είμαστε όλοι γεννημένοι για μια ελεύθερη ζωή», ενώ αποχαιρέτησε το κοινό δηλώνοντας αλληλεγγύη στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, παραχωρώντας τη σκηνή στο μουσικό σχήμα «Δραμαμίνη», που μας ταξίδεψε μέσα από τους ατμοσφαιρικούς ροκ ήχους της και τους στίχους του Κώστα Καρυωτάκη.

Σε αυτό το σημείο, δεν μπορώ να μην αναφέρω το μόνο δυστυχές αυτής τη συναυλίας που δεν ήταν άλλο από το ότι άργησε να ξεκινήσει, όχι τόσο για την αρχική μικρή δυσαρέσκεια, που πέρασε με τις πρώτες νότες, αλλά γιατί ο γνωστός περιορισμός των μέσων μεταφοράς καθώς και το γεγονός ότι κάποιοι εργάζονταν την επόμενη ημέρα, δυστυχώς οδήγησε μέρος του κοινού στην αποχώρηση πριν το τέλος της συναυλίας. Παρ' όλα αυτά, οι Radio Sol βγήκαν στη σκηνή με δύο σκοπούς, αφενός να δώσουν το «παρών» σε αυτή την συναυλία, αφετέρου να κλείσουν αυτό το βράδυ με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Έτσι, παρά την κούραση που κουβαλούσαμε και τη σκέψη μας να είναι ήδη στο κρεβάτι, μας ξεσήκωσαν και μας έκαναν να χορέψουμε στους reggae ρυθμούς τους, αφού κατάφεραν να «διαταράξουν την κοινή ησυχία» για τα καλά.

Η βραδιά έκλεισε με μία έντονη επιθυμία για καφέ (αν ακούσετε το τραγούδι ίσως σας κοπεί η τόση εξάρτηση, ίσως να γίνει και η αγαπημένη σας πρωινή κουβέντα, ποιος ξέρει;!) και με το μήνυμα: «Καληνύχτα, είμαστε όλοι ξένοι σε αυτόν τον κόσμο».

Ο καθένας μπορεί να αναλύσει, ακόμα και να μεταφράσει αυτή τη φράση κατά βούληση, χαρακτήρα και ηθική. Για το τέλος, μιας και όλα τα είπαν τα τραγούδια, το μόνο που μένει να αναφέρω, για όσους δεν παρευρέθηκαν, είναι ότι η πρωτοβουλία διοργανώθηκε από την Κατάληψη Στέγης προσφύγων Νοταρά 26 και την κινητοποίηση ενάντια στον φράχτη του Έβρου. Κλείνω με την ευχή να γκεμίσουμε όλοι τους φράχτες, τα τείχη, απ' ό,τι υλικό κι αν είναι φτιαγμένα, από όποιον κι αν δημιουργήθηκαν ακόμα κι αν είναι μόνο δημιούργημα του μυαλού μας.

Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Κυβρικοσέος

• Υπόγεια Ρεύματα Unplugged @ Ρυθμός Stage
• The Beatles Live Tribute Band @ Κύτταρο