sleek sheet music photography

Το να αποπειράται κανείς να δει την κλασική μουσική εκτός του πολιτικού και κοινωνικού πλαισίου που δημιουργήθηκε είναι εθελοτυφλία και αναχρονισμός.

γράφει στο Ev Art η Ζωή Μαυρούδη.

Yπάρχει μια άποψη σε κάποιους κύκλους στην Ελλάδα ότι η κλασική μουσική αποτελεί κεκτημένο του Ευρωπαϊσμού και της Ευρώπης έτσι γενικώς και αορίστως.

Ο διάβολος όμως είναι στις λεπτομέρειες.

Τα τελευταία χρόνια η κλασική μουσική γνώρισε μεγάλη άνθηση σε κράτη όπως η Κίνα και η Κούβα που το κράτος επένδυσε στην μουσική παιδεία, ενώ σε Ευρωπαϊκά κράτη και στις ΗΠΑ οι ορχήστρες και τα μουσικά σύνολα κλείνουν το ένα μετά το άλλο είτε υπό το βάρος χρεών είτε από αδυναμία να συντηρηθούν και τα ταλέντα χάνονται μέσα σε ένα ασταθές καθεστώς που στηρίζεται στην ιδιωτική χορηγία.

Και επί της ουσίας, αυτής του συμβολισμού δηλαδή, θα ήταν ενδιαφέρον να δει κανείς το πολιτικό τοπίο στο οποίο δημιούργησαν οι μεγάλοι συνθέτες του 17ου - 18ου - 19ου - 20ου αιώνα.

Με ελάχιστες εξαιρέσεις, έζησαν είτε σε ολοκληρωτικά είτε σε ανελεύθερα καθεστώτα. Ο Σούμπερτ έζησε επί Μέτερνιχ, ο Σοστακόβιτς επί Στάλιν, ενώ ο Μπετόβεν ο οποίος τιμήθηκε στο Μέγαρο προχθές από ό,τι άκουσα, απεχθανόταν την κληρονομική εξουσία των ευγενών της εποχής του όπως και την οικονομική του εξάρτηση από αυτούς. Οι περισσότεροι από τους συνθέτες και της μπαρόκ και της κλασικής και ρομαντικής περιόδου δημιουργούσαν υπό την αιγίδα (και την εξάρτηση) ευγενών, αυτοκρατόρων και λοιπών χορηγών-βδελλών, ενώ πολλοί δεν ανταμείφθηκαν επαρκώς (ή και καθόλου) όσο ήταν εν ζωή για τα αριστουργήματά τους ή υπήρξαν περιθωριακοί κοινωνικά σε περιόδους δημιουργικής ακμής.

Πολλοί συνθέτες έγραφαν για φτωχές και φυματικές ηρωίδες, υπηρέτες, επαναστάτες και αυταρχικούς ηγεμόνες και εμπνέονταν από αρχαίους μύθους ασκώντας μεταμφιεσμένη κριτική στην εποχή τους για να παρακάμψουν τη λογοκρισία... δεν έριχναν απλώς κουλέρ λοκάλ και εξωτικές καταστάσεις πάνω στις παρτιτούρες για να διασκεδάζουν τους αστούς. Κάποιοι από αυτούς το πλήρωσαν με καθυστερημένη αναγνώριση η οποία πολλές φορές καλλιεργήθηκε δεκαετίες μετά το θάνατό τους από άλλους καλλιτέχνες και όχι από κάποια επίσημη αρχή.

Το να αποπειράται κανείς να δει την κλασική μουσική εκτός του πολιτικού και κοινωνικού πλαισίου που δημιουργήθηκε είναι εθελοτυφλία και αναχρονισμός. Η τέχνη δεν δημιουργείται σε κενό αέρος. Η τέχνη σημαίνει κάτι. Αν θες να την διατηρήσεις ζωντανή αναζήτησέ το και μην την περιβάλεις με τις ψευδαισθήσεις σου, τις σαμπάνιες και τα καναπεδάκια σου. Είναι αστείο να ακούς από ανθρώπους με ακραίες πολιτικές απόψεις πόσο ενθουσιάζονται από τα μεγάλα έργα της κλασικής μουσικής όταν ξέρεις ότι στα έργα αυτά οι δημιουργοί τους θάβουν... απ' τον τάφο.

Και όχι, η κριτική στο υπερχρεωμένο Μεγάρο δεν σημαίνει ότι δεν μας αρέσει να βλέπουμε τη Μποέμ σε μια αίθουσα με ωραία ακουστική, αλλά ότι καταλαβαίνουμε ότι το γεγονός του ότι η κλασική μουσική είναι ακριβό σπορ μπορεί να αλλάξει με τις σωστές πολιτικές επιλογές και όχι με μπαρουφολογία περί ενός πάγιου Ευρωπαϊσμού που δήθεν υπάρχει ανέγγιχτος και ακέραιος εδώ και αιώνες.

 

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύθηκε πρώτα στην προσωπική σελίδα της Ζωής Μαυρούδη στο facebook.

Τα Cookies συμβάλλουν στην καλύτερη εμπειρία σας κατά την πλοήγηση στον ιστότοπο του evart.gr. Με την πλοήγησή σας αποδέχεστε τους Όρους Χρήσης.